English, Spanish, Italian and Greek versions below
16 mai 2023
Nous, cinéastes, œuvrons au croisement « d’un art et par ailleurs d’une industrie » (André Malraux).
Nous portons la dimension artistique de cette industrie. Et c’est parce que les auteurs et les cinéastes sont libres que notre industrie est vivace.
Aujourd’hui, la diversité et la vitalité de notre secteur sont de plus en plus affaiblies par certaines pratiques qui contreviennent aux principes fondamentaux du droit d’auteur et à la liberté de création : scénarios modifiés, collaborateurs artistiques et castings imposés, films modifiés au montage par les diffuseurs, choix de musique prescrits, mutation de la fonction du réalisateur de créateur à exécutant, etc.
Ces pratiques, visant à contourner l’esprit initial de l’œuvre – donc implicitement de l’œuvre achevée – en invoquant des raisons commerciales, représentent immanquablement une forme de censure qui altère tout processus de création. Elles remettent en question la liberté d’expérimentation et aboutissent à invisibiliser l’auteur, en se rapprochant dangereusement de la notion de copyright qui prévaut sur le marché américain.
Ces pratiques n’ont leur place ni dans notre cinéma, ni dans l’audiovisuel où l’on constate déjà depuis longtemps cette même tendance.
Il est donc absolument essentiel de protéger notre statut d’auteurs et de réaffirmer notre droit moral, en rappelant que :
les éléments suivants doivent être décidés d’un commun accord entre l’auteur et le producteur, dont la collaboration et le rapport de confiance sont au cœur de notre création. Ne peuvent en aucun cas faire l’objet d’addition, de suppression ou de changement sans l’accord, explicitement exprimé, du cinéaste :
- la version finale du scénario ;
- le titre du film ;
- la version finale du montage du film ;
- ce qui inclut les génériques de début et de fin du film.
le nom de l’auteur doit obligatoirement apparaître :
- au générique du film ;
- sur tout support promotionnel physique ou numérique ;
- sur tout canal de diffusion et support d’exploitation, sur la page de présentation du film le cas échéant (chaînes télévisées, plateformes en ligne de vidéo à la demande à l’acte ou par abonnement…).
Tout manquement aux points énoncés ci-dessus et/ou toute pression exercée pourraient être considérés comme une volonté de subordination, ce qui ouvrirait la voie d’une requalification du contrat de cession de droits en contrat de travail. Ceci pourrait impliquer la perte des droits d’exploitation de l’œuvre.
A la demande du cinéaste, toute infraction relative à ces points, de l’écriture au montage final, doit pouvoir être relevée et sanctionnée.
Par cette déclaration commune, nous nous engageons à n’accepter aucune dérogation à ces principes, et à ne signer aucun contrat ou accord qui y serait contraire.
Nous appelons tous les partenaires de notre exception culturelle à s’y engager également.
Cette déclaration a déjà été signée par 500 cinéastes français, européens et internationaux. Parmi les premiers signataires : Kev Adams, Jacques Audiard, Lucas Belvaux, Houda Benyamina, Thomas Bidegain, Bertrand Bonello, Lucie Borleteau, Rachid Bouchareb, Guillaume Brac, Stéphane Brizé, Thomas Cailley, Vincent Maël Cardona, Etienne Chatiliez, Romain Cogitore, Isabel Coixet, Costa-Gavras, Jean-Pierre et Luc Dardenne, Loui-Do de Lencquesaing, Thierry de Peretti, Claire Denis, Stéphanie di Giusto, Cyril Dion, Maïmouna Doucouré, Albert Dupontel, Pascal Elbé, Philippe Faucon, Pascale Ferran, David Foenkinos, Nicole Garcia, Yann Gonzalez, Rachid Hami, Michel Hazanavicius, Jeanne Herry, Hafsia Herzi, Christophe Honoré, Pierre Jolivet, Gérard Jugnot, Baya Kasmi, Gustave Kervern, Cédric Klapisch, Eric Lartigau, Sébastien Laudenbach, Philippe Le Gay, Michel Leclerc, Pascal Legitimus, Xavier Legrand, Claude Lelouch, Philippe Lioret, Aissa Maiga, Eric Métayer, Radu Mihaileanu, Dominik Moll, Olivier Nakache, Just Philippot, Katell Quillévéré, Lola Quivoron, Axelle Ropert, Brigitte Roüan, Thomas Salvador, Pierre Salvadori, Leonor Serraille, Coline Serreau, Claire Simon, Samuel Theis, Eric Toledano, Joaquim Trier, Fernando Trueba, Caroline Vignal, Alice Winocour. Retrouvez la liste complète des signataires ci-dessous.
Autour de cette Déclaration, L’ARP et la SRF organisent une table-ronde le vendredi 19 mai, de 13h15 à 14h45 au Pavillon Les Cinémas du Monde, en partenariat avec l’Institut Français et Unifrance.
Les Cinéastes de L’ARP et de la SRF
The Declaration of Filmmakers
We, the filmmakers, work at the crossroads of “an art and also an industry” (André Malraux).
We are the ones who nurture this industry’s artistic dimension. Our industry cannot thrive without the freedom of authors and filmmakers.
Today, the diversity and vitality of the filmmaking industry are increasingly weakened by certain practices that contravene the core principles of copyright and creative freedom. These practices include script rewriting, imposed artistic collaborations and castings, film editing by broadcasters, and prescribed choices of soundtracks, with the effect of turning directors into executors rather than creators.
These practices aimed at circumventing the initial spirit of the work—and therefore implicitly of the finished work—for commercial reasons, inevitably represent a form of censorship detrimental to any creative process. They jeopardize freedom of experimentation and make the author invisible, falling dangerously in line with the prevailing notion of copyright on the American market.
These practices are neither welcome in our filmmaking industry, nor in the audiovisual industry, where the same trend has already been observed for a long time.
It is therefore absolutely critical to protect our status as authors and to reaffirm our moral rights, by recalling that the following elements must be mutually agreed upon by the author and the producer, whose collaboration and mutual trust are at the heart of our creative process. They should not be added to, deleted from, or amended without the explicit agreement of the filmmaker:
· the script’s final version;
· the film’s title;
· the film’s final editing;
· including the opening and closing credits of the film.
the authors’ name shall appear:
· in the film’s credits;
· on any physical or digital promotional material;
· on any broadcasting channel and medium, on the film’s presentation page if applicable (television channels, online video-on-demand platforms on a pay-per-view or subscription basis, etc.).
Any failure to comply with the above points and/or any pressure exerted could be considered as subordination of rights, which would open the way to a requalification of the rights assignment contract as an employment contract. This could imply the loss of the work’s exploitation rights.
At the request of the filmmaker, any infringement of these points, from the script writing to the final editing, shall be recorded and sanctioned.
By this joint declaration, we commit not to accept any deviation from these principles, nor to sign any contract or agreement that would be contrary to them.
We call on all partners involved in our cultural exception to commit to this as well.
More than 500 French, European and international filmmakers have already signed this Declaration. Among them: Kev Adams, Jacques Audiard, Lucas Belvaux, Houda Benyamina, Thomas Bidegain, Bertrand Bonello, Lucie Borleteau, Rachid Bouchareb, Guillaume Brac, Stéphane Brizé, Thomas Cailley, Vincent Maël Cardona, Etienne Chatiliez, Romain Cogitore, Isabel Coixet, Costa-Gavras, Jean-Pierre et Luc Dardenne, Loui-Do de Lencquesaing, Thierry de Peretti, Claire Denis, Stéphanie di Giusto, Cyril Dion, Maïmouna Doucouré, Albert Dupontel, Pascal Elbé, Philippe Faucon, Pascale Ferran, David Foenkinos, Nicole Garcia, Yann Gonzalez, Rachid Hami, Michel Hazanavicius, Jeanne Herry, Hafsia Herzi, Christophe Honoré, Pierre Jolivet, Gérard Jugnot, Baya Kasmi, Gustave Kervern, Cédric Klapisch, Eric Lartigau, Sébastien Laudenbach, Philippe Le Gay, Michel Leclerc, Pascal Legitimus, Xavier Legrand, Claude Lelouch, Philippe Lioret, Aissa Maiga, Eric Métayer, Radu Mihaileanu, Dominik Moll, Olivier Nakache, Just Philippot, Katell Quillévéré, Lola Quivoron, Axelle Ropert, Brigitte Roüan, Thomas Salvador, Pierre Salvadori, Leonor Serraille, Coline Serreau, Claire Simon, Samuel Theis, Eric Toledano, Joaquim Trier, Fernando Trueba, Caroline Vignal, Alice Winocour. Please find the full list below.
Click here to sign the Declaration
Following on from this Declaration, the ARP and the SRF organise a conference on Friday, May 19, from 1:15 to 2:45 p.m. (CEST time) in the Pavillon Les Cinémas du Monde (N° 107 Village international – Marché du film – Cannes), in collaboration with the Institut français and Unifrance.
Declaracion de cineastas
Nosotros, los cineastas, trabajamos en la encrucijada de « un arte y también de una industria » (André Malraux).
Somos aquellos que nutren la dimensión artística de esta industria. Nuestra industria no puede prosperar sin la libertad de los autores y cineastas.
Hoy en día, la diversidad y vitalidad de la industria cinematográfica se ven cada vez más debilitadas por ciertas prácticas que contravienen los principios fundamentales del derecho de autor y la libertad creativa.
Estas prácticas incluyen la reescritura de guiones, colaboraciones artísticas y repartos impuestos, la edición de películas por parte de los radiodifusores y elecciones prescritas de bandas sonoras, con el efecto de convertir a los directores en ejecutores en lugar de creadores. Estas prácticas destinadas a eludir el espíritu inicial de la obra, y por lo tanto implícitamente de la obra terminada, por razones comerciales, representan inevitablemente una forma de censura perjudicial para cualquier proceso creativo. Ponen en peligro la libertad de experimentación y hacen invisible al autor, cayendo peligrosamente en línea con la noción predominante de derecho de autor en el mercado estadounidense.
Estas prácticas no son bienvenidas ni en nuestra industria cinematográfica ni en la industria audiovisual, donde la misma tendencia se ha observado durante mucho tiempo. Por lo tanto, es absolutamente fundamental proteger nuestro estatus como autores y reafirmar nuestros derechos morales, recordando que los siguientes elementos deben ser acordados mutuamente por el autor y el productor, cuya colaboración y confianza mutua están en el corazón de nuestro proceso creativo.
No deben agregarse, eliminarse ni modificarse sin el acuerdo explícito del cineasta:
• La versión final del guión.
• El título de la película.
• La edición final de la película, incluyendo los créditos iniciales y finales de la película.
El nombre de los autores debe aparecer en:
• Los créditos de la película.
• Cualquier material promocional físico o digital.
• Cualquier canal y medio de difusión, en la página de presentación de la película si corresponde (canales de televisión, plataformas en línea de video bajo demanda de pago por visión o suscripción, etc.).
Cualquier incumplimiento de los puntos mencionados anteriormente y/o cualquier presión ejercida podría considerarse como subordinación de derechos, lo que abriría el camino a una reevaluación del contrato de cesión de derechos como contrato de trabajo. Esto podría implicar la pérdida de los derechos de explotación de la obra. A solicitud del cineasta, cualquier infracción de estos puntos, desde la escritura del guión hasta la edición final, se registrará y sancionará.
Con esta declaración conjunta, nos comprometemos a no aceptar ninguna desviación de estos principios ni a firmar ningún contrato o acuerdo que vaya en contra de ellos. Instamos a todos los socios involucrados en nuestra excepción cultural a comprometerse con esto también.
Dichiarazione dei cineasti
Noi registi ci muoviamo all’interno di « un’arte e che è anche un’industria » (André Malraux).
Siamo portatori della dimensione artistica e di quella industriale. Ed è proprio perché gli autori e i cineasti sono liberi che la nostra industria è viva.
Oggi la diversità e la vitalità del nostro settore sono sempre più messe in discussione da alcune pratiche in contrasto con i principi fondamentali del diritto d’autore e della libertà creativa: sceneggiature modificate senza il consenso degli autori, collaboratori artistici e cast imposti, film modificati in fase di montaggio dai finanziatori/ diffusori, scelte musicali obbligate.
Assistiamo alla trasformazione della funzione del regista da creatore a esecutore.
Queste pratiche, volte ad modificare, sulla base di ragioni commerciali, l’idea e l’ispirazione dell’opera – e quindi implicitamente dell’opera finita –rappresentano inevitabilmente una forma di censura che altera qualsiasi processo creativo. Mettono in discussione la libertà di sperimentazione e determinano l’invisibilità dell’autore, avvicinandosi pericolosamente alla nozione di copyright che prevale sul mercato americano.
Queste pratiche sono antitetiche al nostro cinema e al nostro settore audiovisivo, dove però si stanno diffondendo.
È quindi assolutamente necessario proteggere il nostro status di autori e riaffermare i nostri diritti morali, ricordando che i seguenti elementi devono essere decisi di comune accordo tra l’autore e il produttore, la cui collaborazione e il cui rapporto di fiducia sono alla base del nostro lavoro creativo .
In nessun caso possono essere aggiunti, cancellati o modificati senza l’esplicito accordo del regista :
· la versione finale della sceneggiatura ;
· il titolo del film;
· la versione finale del montaggio del film;
· i titoli di testa e di coda del film.
Il nome dell’autore deve comparire :
· nei titoli di coda del film;
· su qualsiasi materiale promozionale fisico o digitale;
· su qualsiasi canale di trasmissione e mezzo di sfruttamento, sulla pagina di presentazione del film, se applicabile (canali televisivi, piattaforme online di video-on-demand su base pay-per-view o in abbonamento, ecc.)
Il mancato rispetto dei punti sopra indicati e/o le eventuali pressioni esercitate potrebbero essere considerate come una volontà di subordinazione, che aprirebbe la strada a una riqualificazione del contratto di cessione dei diritti come contratto di lavoro. Ciò potrebbe comportare la perdita dei diritti di sfruttamento dell’opera.
Su richiesta del regista, qualsiasi violazione di questi punti, dalla scrittura al montaggio finale, deve essere registrata e sanzionata.
Con questa dichiarazione congiunta, ci impegniamo a non accettare alcuna deviazione da questi principi, né a firmare alcun contratto o accordo che sia in contrasto con essi.Invitiamo tutti i partner della nostra eccezione culturale a impegnarsi in tal senso.
Η Διακήρυξη των Κινηματογραφιστών
Εμείς, οι κινηματογραφιστές, εργαζόμαστε στο σταυροδρόμι « μιας τέχνης και μιας βιομηχανίας » (André Malraux).
Είμαστε αυτοί που καλλιεργούμε την καλλιτεχνική διάσταση αυτής της βιομηχανίας. Η βιομηχανία μας δεν μπορεί να ευδοκιμήσει χωρίς την ελευθερία των δημιουργών και των κινηματογραφιστών.
Σήμερα, η ποικιλομορφία και η ζωτικότητα της κινηματογραφικής βιομηχανίας αποδυναμώνονται όλο και περισσότερο από ορισμένες πρακτικές που αντιβαίνουν στις βασικές αρχές των πνευματικών δικαιωμάτων και της δημιουργικής ελευθερίας. Οι πρακτικές αυτές περιλαμβάνουν την επαναγραφή του σεναρίου, τις επιβαλλόμενες καλλιτεχνικές συνεργασίες και τα castings, το μοντάζ ταινιών από τους ραδιοτηλεοπτικούς φορείς και τις προδιαγεγραμμένες επιλογές μουσικής επένδυσης (soundtracks), με αποτέλεσμα να μετατρέπονται οι σκηνοθέτες σε εκτελεστές και όχι σε δημιουργούς.
Αυτές οι πρακτικές, που αποσκοπούν στην καταστρατήγηση του αρχικού πνεύματος του έργου -και επομένως, εμμέσως και του τελικού έργου- για εμπορικούς λόγους, αναπόφευκτα αποτελούν μια μορφή λογοκρισίας, επιζήμια για κάθε δημιουργική διαδικασία. Θέτουν σε κίνδυνο την ελευθερία του πειραματισμού και καθιστούν τον δημιουργό αόρατο, ευθυγραμμιζόμενες επικίνδυνα με την επικρατούσα αντίληψη περί πνευματικών δικαιωμάτων στην αμερικανική αγορά.
Αυτές οι πρακτικές δεν είναι ευπρόσδεκτες ούτε στη δική μας κινηματογραφική βιομηχανία, ούτε στην οπτικοακουστική βιομηχανία, όπου η ίδια τάση παρατηρείται ήδη εδώ και πολύ καιρό.
Επομένως, είναι απολύτως κρίσιμο να προστατεύσουμε την ιδιότητά μας ως δημιουργών και να επαναεπιβεβαιώσουμε τα ηθικά μας δικαιώματα, υπενθυμίζοντας ότι τα ακόλουθα στοιχεία πρέπει να συμφωνούνται αμοιβαία από τον δημιουργό και τον παραγωγό, η συνεργασία και η αμοιβαία εμπιστοσύνη των οποίων βρίσκονται στο επίκεντρο της δημιουργικής μας διαδικασίας.
Δεν πρέπει να προστίθενται, να διαγράφονται ή να τροποποιούνται χωρίς τη ρητή συμφωνία του δημιουργού τα κάτωθι:
– η τελική έκδοση του σεναρίου,
– ο τίτλος της ταινίας,
– το τελικό μοντάζ της ταινίας,
Συμπεριλαμβανομένων των τίτλων αρχής και τέλους της ταινίας, το όνομα των δημιουργών πρέπει να εμφανίζεται:
– στους τίτλους της ταινίας,
– σε κάθε φυσικό ή ψηφιακό προωθητικό υλικό,
– σε κάθε κανάλι και μέσο μετάδοσης, στη σελίδα παρουσίασης της ταινίας, εφόσον υπάρχει (τηλεοπτικά κανάλια, διαδικτυακές πλατφόρμες βίντεο κατά παραγγελία με pay-per-viewή συνδρομή, κ.λπ.)
Τυχόν μη συμμόρφωση με τα ανωτέρω σημεία ή/και τυχόν άσκηση πίεσης θα μπορούσε να θεωρηθεί ως υπόταξη των δικαιωμάτων, γεγονός που θα άνοιγε το δρόμο για την εκ νέου μετατροπή της σύμβασης εκχώρησης δικαιωμάτων σε σύμβαση εργασίας. Αυτό θα μπορούσε να συνεπάγεται την απώλεια των δικαιωμάτων εκμετάλλευσης του έργου.
Κατόπιν αιτήματος κάθε δημιουργού, κάθε παράβαση των ανωτέρω σημείων, από τη συγγραφή του σεναρίου έως το τελικό μοντάζ, θα πρέπει να καταγράφεται και να τιμωρείται.
Με την παρούσα κοινή δήλωση, δεσμευόμαστε να μην δεχθούμε καμία παρέκκλιση από τις αρχές αυτές, ούτε να υπογράψουμε οποιαδήποτε σύμβαση ή συμφωνία που θα ήταν αντίθετη προς αυτές. Καλούμε όλους όσοι συνδέονται με αυτή την πολιτιστική εξαίρεση να δεσμευτούν επίσης προς αυτή την κατεύθυνση.
Για να υπογράψετε τη Διακήρυξη των Κινηματογραφιστών, παρακαλούμε βρείτε το σύνδεσμο στη διακήρυξη (στα Αγγλικά και Γαλλικά) https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSd5C7dAo2M8bDPu4RmXIymJQzA0WPQrKIdUbaCqBG_E1BRhvw/viewform
Πάνω από 700 Γάλλοι, Ευρωπαίοι και διεθνείς κινηματογραφιστές έχουν ήδη υπογράψει αυτή τη Διακήρυξη. Αναμεσά τους οι : (Ακολουθούν ονόματα)
The list of signatories can be found here (list updated regularly).
Se puede encontrar la lista de los signatarios sobre aquí (la lista es actualizada regularmente).
L’elenco dei firmatari è disponibile qui (elenco aggiornato regolarmente).
Η λίστα των υπογραφόντων βρίσκεται εδώ (κατάλογος που ενημερώνεται τακτικά).
La liste des signataires est à retrouver ici (liste mise à jour régulièrement).